نمایش خانگی: افزایش دامنه فعالیت سامانه های ویدیوی درخواستی که برخی از آنها هم به صورت کاربرمحور اداره میشوند هرازگاه نقدهایی را هم به شیوه اداره آنها موجب میشود.
روزنامه اصولگرای «جوان» به تازگی در گزارشی با زیر ذرهبین بردن یکی از این سامانهها انتقادات تند و تیزی را نسبت به کیفیت محصولات عرضه شده در این سامانه طرح کرده است.
متن گزارش «جوان» را بخوانید:
قبحزدايي اجتماعي از تابوها، در برنامههاي يك سايت اشتراك ويدئو براي تضمين درآمد
بازداشت عوامل يك سايت مشهور دانلود فيلم و تعطيلي آن سايت، بار ديگر توجهها را به سمت سايتهاي ارائهدهنده خدمات دانلود فيلم و ويدئو معطوف كرد؛ سايتهايي كه بيشترين بهره را از حذف رقباي غيرمجاز خود ميبرند؛ مجموعههايي كه ادعا دارند طبق قوانين جمهوري اسلامي ايران فعاليت دارند و از انواع رانتها براي ادامه فعاليتشان بهره ميبرند. اما تا چه حد ادعاي اين سايتها را ميتوان قبول كرد. براي روشنشدن صحت اين ادعا ميتوان سري به محتواي برخي VODها زد.
يوتيوب ايراني!
سرشناسترين VOD ايراني سايت«آپارات» است؛ سايتي كه از زمان فيلتر شدن «يوتيوب» در ايران، به عنوان «يوتيوب ايراني» شناخته ميشود. خبرگزاري آلمان چند ماه بعد از راهاندازي «آپارات» در گزارشي به اين وبسايت ايراني ميپردازد و مينويسد: در وبسايت «آپارات» نيز همچون «يوتيوب» كاربران ميتوانند بدون نياز به دعوتنامه به عضويت سايت درآيند و ويدئو به اشتراك گذارند. «آپارات» هم باز مثل «يوتيوب» امكان دانلود ويدئو ندارد و كاربران تنها ميتوانند ويدئوها را با ورود به وبسايت تماشا كنند. «آپارات» براي دسترسي آسانتر كاربران به ويدئوها، گروههاي مختلف موضوعي تعريف كرده است كه كاربر ميتواند ويدئوها را در يكي از اين گروههاي مرتبط به اشتراك گذارد. ديگر كاربران نيز با مراجعه به گروههاي موضوعي، ميتوانند سريعتر و آسانتر ويدئوي موردنظر خود را پيدا كنند. اين گروههاي موضوعي عناويني چون طنز، شخصي، خبري، حيوانات، تبليغات، هنري، ورزشي، فيلم و تفريحي را شامل ميشود. نكته مهم در گزارش DW پرداختن به بارگذاري ويدئوهايي با «رعايت شئونات اسلامي» است.
اين گزارش ميافزايد: گردانندگان «آپارات» همچنين تأكيد دارند كه «به اشتراك گذاشتن ويدئوهايي كه مغاير با قوانين و مقررات جاري كشور و مصداق توهين به نظام، شخصيتهاي مذهبي، كشوري و لشكري باشد، ممنوع است.» اين وبسايت به صراحت اعلام كرده است كه همه فيلمهاي به اشتراك گذاشته در «آپارات» بازبيني ميشوند و اگر محتوا مغاير با شئونات اسلامي و قوانين كشور باشد، به سرعت حذف خواهد شد. «آپارات» نيز همچون «يوتيوب» كه به تقليد از آن ساخته شده است، پربينندهترين ويدئوهاي هفته را معرفي ميكند. نگاهي به پربينندههاي اين وبسايت حاكي از آن است كه بيشتر ويدئوهاي با موضوع طنز، سرگرمي و مذهبي براي كاربران اين وبسايت جذاب است.
يوتيوب ايراني، اسلامي هم هست؟!
با اين اوصاف، تصور اوليه اين است كه در «آپارات» قرار است با فضايي روبهرو شويم كه در آن «رعايت اصول اسلامي» شده باشد، اما كافي است نگاهي به محتواي برخي از ويدئوهاي بارگذاريشده در اين سايت بيندازيم تا مسئله شكل بهتري پيدا كند.
ابتدا بايد تأكيد كرد كه «آپارات» چند سالي است از يك سايت به اشتراك گذارنده ويدئو فاصله گرفته و با مشاركت بخش خصوصي و توليدكنندگان غير دولتي آثار ويدئويي اقدام به توليد برنامههاي اينترنتي ميكند. «آپارات» همچنين «فيليمو» را دارد كه مدعي ارائه هزاران عنوان فيلم و سريال ايراني و خارجي است.
طبق آمار ارائه شده توسط«آپارات» توليدات اختصاصي اين سايت شامل 62 عنوان برنامه ميشود كه در زمينههاي مختلفي توليد ميشود. از برنامههاي گفتوگومحور گرفته تا برنامههاي گزارشي و فان و توجه ويژهاي كه در اين ميان به حوزههايي مانند سينما و موسيقي ميشود. «آپاراتچي»، «تاپتن»، «شيش و چهاي»، «ويدئوگرام»، «آبان»، «رزم آور»، «جعبهسياه»، «ورود ممنوع»، «فصل زندگي» و «ديش و ميش» برخي از عناوين توليدات اين سايت است.
پوششهاي ناهنجار با شعار رفتار قانوني
به طور كل حجاب و نوع پوشش اسلامي بانواني كه در اين برنامهها حضور دارند، با آنچه در عرف جامعه به عنوان پوشش مناسب ياد ميشود، فاصله زيادي دارد چه آن زن به عنوان مجري در برنامه حضور داشته باشد و چه به عنوان مهمان يا مصاحبهشونده مردمي! وسعت اين موضوع تا حدي است كه اين تصور را به وجود ميآورد که «آپارات» عامدانه به اين سمت حركت كردهاست تا فضايي را شكل دهد که با ايجاد جاذبههاي زنانه و نگاههاي جنسيتي، بينندههاي ويدئوها را بالا ببرد، افزايش كليكها براي تماشاي ويدئوهاي اين چنيني ميتواند تضمينكننده رنكينگ مناسب سايت و ادامه درآمدزايي براي گردانندگان اين سايت باشد. اين سياست نهتنها در ويدئوها بلكه در محتواي برنامهها هم ديده ميشود. قبحزدايي از برخي مسائل اجتماعي شايد دومين راهكاري باشد كه برنامهسازان «آپارات» براي ايجاد جاذبه سراغ آن رفتهاند. براي نمونه كافي است نگاهي بيندازيم به بخش از برنامه «كوچه به كوچه» كه در آپارات منتشر شد. ويدئويي از اين برنامه اخيراً در شبكههاي اجتماعي دست به دست ميشود كه در آن از افرادي در خيابان «لالهزار» تهران درباره «عرقخوري» و نوع مشروباتي كه در گذشته مصرف ميكردهاند، سؤال ميشود! علاوه بر اين در ويدئوهاي آپلود شده در اين سايت، تصاوير مجالس عرقخوري، نيز وجود دارد كه مشخص نيست بر چه مبنايي اين ويدئوها در سايتي كه مدعي فعاليت بر اساس موازين اسلامي است، آپلود شدهاست.
در برنامه دیگر این سایت یعنی «شبکه صفر»، گزارش میدانی «صفر درجه» پخش میشود. در یکی از قسمتهای این برنامه که با عنوان«با نیاز جنسیمون باید چه کار کنیم؟» از مردم سؤال میشود که چطور نیاز جنسیشان را برآورده میکنند؟ در نهایت نیز بحث به ازدواج موقت یا رابطه جنسی با یک دوست کشیدهمیشود و جالب است که اکثراً در جوابهای منتشرشده معتقدند رابطه جنسی با یک دوست بهتر از ازدواج موقت است.
ترويج سبك خاصي از زندگي در ويدئوهاي اجتماعي آپارات كاملاً به چشم ميآيد. از جمله ويدئوهايي كه در آن از مخاطبان پرسيده ميشود«آيا با دوست دخترت ازدواج ميكني؟»، يا از مردم پرسيده ميشود حاضرند با يك روحاني ازدواج كنند؟ برنامه «آبان» اين سايت نيز بر اساس ديدگاههاي فمينيستي توليد ميشود كه از نظر فرهنگ اسلامي مذموم شمرده ميشود.
ویدئوهای آپلودشده توسط کاربران این سایت نیز قابلتوجه است، از دابسمشها و کلیپهای تولیدشده که در آنها دخترهای بدون حجاب و با پوشش نامناسب حضور دارند گرفته تا مجريانش که كاملاً كشف حجاب كردهاند مانند برنامه «قانون به زبان ساده» كه در آن نرگس توسليان دختر شيرين عبادي، به همراه سپيده عبدي به بررسي برخي مسائل حقوقي ميپردازند و در آن آشكارا برخي از مسائل حقوقي اسلامي زير سؤال برده ميشود يا مورد تشكيك قرار ميگيرد؛ مانند بيان اينكه مردها بعد از دستگيري براي فرار از اتهام رابطه نامشروع يا زنا به دروغ ميگويند كه صيغه كردهاند يا در برخي از اين ويدئوها توسليان درباره شهادت زن در محاكم ميگويد شهادت چهار مرد براي حكم زنا و تأثير نداشتن شهادت زنان در اين باره جزو «احكام تبعيضآميز» است.
اين موارد تنها بخشي از ايرادات متعددي است كه به فعاليت «آپارات» وارد است. اين سايت همچنين زماني با بارگذاري و انتشار ويدئوهايي درباره «عرفان حلقه» به تبليغ تفكرات انحرافي متهم بوده است.
چيدمان هدفمند سايت توسط چه كسي صورت ميگيرد؟
شاید گفته شود سایت تنها محل برای انتشار اینگونه آثار است، اما چه کسی غیر از مدیران «آپارات» این نوع ویدئوها را در صفحه اصلی سایت فیچر میکنند و آیا میتوان پذیرفت یک ویدئو بدون اینکه محتوایش بازبینی شدهباشد، در سایت آپلود شده و سر از صفحه اصلی سایت در بیاورد؟
نظارت بر محتواي سايتهايي مانند «آپارات» كه به واسطه فعاليت قانوني، از نظر خانوادهها سايت پاك به شمار ميرود، خواستهاي است كه بايد بيش از گذشته از سوي متوليان نظارت بر محتواي فضاي مجازي بر آن تأكيد شود. قطعاً در اين بين نگاه به اصالت فيلمهاي سينمايي خارجي بارگذاريشده در «آپارات» و «فيليمو» ميتواند نكات خوبي را درباره ميزان رعايت حقوق مؤلفان در سايتهاي ايراني مدعي قانونگرايي به نمايش بگذارد.
پیوند کوتاه: https://www.namayeshkhanegi.ir/?p=3688